H αβάσταχτη τυραννία της ομορφιάς…

 

Οι διάσημοι άνθρωποι πρέπει να δείχνουν νέοι και όμορφοι για πάντα. Αυτή είναι η δουλειά τους, γι’ αυτό χρησιμοποιούν καλλυντικά, και αν χρειαστεί καταφεύγουν και στην πλαστική χειρουργική. Το αποτέλεσμα είναι άνθρωποι που μοιάζουν πολύ μεταξύ τους, άνθρωποι που είναι συνήθως ξανθοί και απίστευτα αδύνατοι. Σε αυτό το πρότυπο αγωνιούν να μοιάσουν και πολλοί κοινοί θνητοί. Κάποτε, το πρόσωπο των ανθρώπων ήταν καθορισμένο· ήταν μια σειρά χαρακτηριστικών που αποτελούσαν τον καθρέφτη της ψυχής. Οι άνθρωποι γεννιόντουσαν, ζούσαν, γερνούσαν και πέθαιναν με αυτό. Τώρα, το πρόσωπο είναι κινητή γιορτή: είναι πεδίο μάχης, όπου το δέρμα και τα οστά πλάθονται ανάλογα με τα πολιτιστικά και αισθητικά πρότυπα της εποχής.

Το ερώτημα που συνδέεται άμεσα με όλα αυτά είναι γιατί δείχνουμε τέτοια αποστροφή προς τα σημάδια της γήρανσης. Το ιδεώδες της ξανθιάς, λεπτής νέας θεωρείται τόσο σημαντικό, ίσως γιατί οι κοινωνίες μας είναι όλο και γηραιότερες, και όλο και πιο γκριζομάλλες, όλο και πιο παχύσαρκες. Οι αντιλήψεις μας δεν έχουν προσαρμοστεί στην άνευ προηγουμένου επιμήκυνση της ζωής μας. Είμαστε ανίκανοι να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες της τρίτης ηλικίας –τίποτα στον πολιτισμό μας δεν μας έχει προετοιμάσει γι’ αυτό. Προκειμένου να δείχνουμε γέροι, προτιμάμε μια εικόνα τελείως τεχνητή.

Ποιος όμως δημιουργεί αυτήν την κουλτούρα; Όσο κι αν ρίχνουμε την ευθύνη σε συγκεκριμένες βιομηχανίες και στους άνδρες που τις στελεχώνουν, δεν μπορούμε να αρνηθούμε και τη δική μας σιωπηρή εμπλοκή. Σ’ εμάς τους ίδιους, που δεν θέλουμε να βλέπουμε σακούλες κάτω από τα μάτια των ηθοποιών ούτε ανοικτούς πόρους στα πρόσωπα του MTV. Τα νυστέρια, τα δηλητήρια και τα κάθε είδους σκευάσματα είναι τα σύγχρονα γιατροσόφια, που μας κάνουν να μοιάζουμε με τα πρότυπα της φυλής μας. Πρότυπα που έγιναν πλανητικά. Το κάλλος δεν είναι πια ταυτόσημο με την αλήθεια.

Τι μας λένε, όμως, τα σύγχρονα σώματα; Ότι όποιος ελέγχει το σώμα του, ελέγχει τη ζωή του και το ίδιο του το μέλλον. Το σώμα της γυναίκας δεν είναι πια σώμα μάνας-τροφού, ενώ το σώμα του άνδρα δεν συμβολίζει πλέον τη ρώμη. H κοινωνία μας εξελίχθηκε από το παραγωγικό στο επικοινωνιακό στάδιο. Το πρόβλημα είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι συγχέουν την ομορφιά με τη γοητεία και αδυνατούν να αγαπήσουν τον εαυτό τους εάν δεν τους αρέσει αυτό που βλέπουν στον καθρέφτη. Θα ήταν καλύτερο εάν έλεγαν στον εαυτό τους: «Δεν μου αρέσουν όλα επάνω μου, αλλά αγαπάω τον εαυτό μου».

Σε ό, τι αφορά τον έρωτα και τον γάμο, οι κοινωνιολόγοι, ακολουθώντας τον κοινωνιολόγο Πιερ Mπουρντιέ στο βιβλίο του «H Διάκριση», εκτιμούν ότι η ομορφιά της γυναίκας μπορεί να παρομοιασθεί με κεφάλαιο μεγάλης αξίας στη γαμήλια αγορά. H όμορφη βοσκοπούλα είναι εκείνη που παντρεύεται τελικά τον πρίγκιπα των ονείρων της. Όχι μόνο πριμοδοτούμε την ομορφιά, αλλά ποινικοποιούμε την ασκήμια. H εμφάνιση είναι κεφάλαιο που κληρονομείται από γενιά σε γενιά. [453]

Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ-The Guardian, 22/2/2004 (Διασκευασμένο κείμενο).

 

Δημοσιεύθηκε στην Α΄ Λυκείου, Μόδα και χαρακτηρίσθηκε , , , , , . Αποθηκεύστε τον μόνιμο σύνδεσμο.